Antik Yunan düşünürlerinden 20. yüzyıl araştırmacılarına uzanan retorik kuramı, taban bir düşünce sistemi oluşturmuştur. İlerleyen yüzyıllarda bu kuram beraberinde birçok kuramı da tetiklemiştir. Stephen Toulmin tarafından şekillenen argümantasyon kuramı da bunun en etkili örneklerinden biridir. Kelime anlamı olarak bir durumun, olgunun gerçekliği konusunda inandırıcı belge olan argüman, Toulmin modelinin merkezinde yer alır. İnandırıcılığı yüksek olan bu argümanlar, en iyi şekilde analiz etmeyi ve üretim alanı oluşturmayı amaçlar.
Genel olarak Toulmin modeli bir şemadır. İdeal olan veya kabul edilen popülerlik anlayışından uzak doğrudan var olan gerçekleri yansıtır. Ancak var olanı salt bir anlatımla değil tasvir ve betimleyicilikle şekillendirerek bir bütünlük oluşturur. Toulmin’e kadar kullanılan geleneksel argümanlarda kabullenilmiş prensiplerden yola çıkılarak yansıtılan bir oluşum vardır. Ancak Toulmin argümantasyonunda çıkarım yapılana kadar var olan düşünceler üzerinden bir sonuç alınması ve bu yolda bağlantılar kurulması önemlidir. Bu nedenle de güvenilir bir yanının olmasıyla birlikte oldukça pratik kullanıma sahip bir kuramdır.
Toulmin Argümantasyon Kuramı
Toulmin, argümanını oluştururken edindiği ilk hedef olarak temellendirmeyi sağlamlaştırmıştır. Düşüncesinin fikrinin her ne kadar köklü bir temeli varsa argümanlarının da o denli güçlü olacağını düşünüyordu. Çünkü Toulmin, ideaların her zaman sağlam eleştirilerle karşılaşacağının farkındaydı. Eleştiriler karşısında da kişilerin sonuna kadar savundukları görüşlerin arkasında durmaları için Toulmin argümantasyon modelini oluşturdu. Şimdi birlikte bu modelin temelinde neler varmış, düşüncelerimizi Toulmin’in modelinde nasıl sağlam bir zemine oturtabiliriz, yakından inceleyelim.
Toulmin Argümantasyonunu Meydana Getiren Unsurlar
Toulmin argümantasyon kuramını meydana getiren bazı unsurlar vardır. Bunları şu şekilde sıralayalım;
- İddia: Elbette savunulan görüş, ortaya atılan düşüncenin bir iddia etrafında şekillenmesi gerekliydi. Bunun için Toulmin; iddiayı, kişilerin kanıtlaması gereken bir argüman olarak değerlendirir.
- Zemin: İddialarınıza yani argümanlarınıza sunacağınız gerçekler, etrafında şekillenen kanıtlar da kuramın zeminini oluşturur.
- Bağlantı: Zeminde belirlenen kanıtların iddia ile birleştiği noktadır. Kanıt ile iddia arasındaki bağlantı nedir, burada açıklanır. Dışarıdan bakıldığında da iddianın anlatılmasında hiçbir güvensizlik oluşmaz. Çünkü bağlantı güven ortamını somutlaştırır. Bağlantının bir diğer görevi de gerekçedir.
Yukarıda bahsi geçen ilk üç unsur ile argümantasyon modelini tamamlayabilirsiniz. Ancak olası bir durum karşısında çıkacak olumsuzlukların önüne geçebilmesi, kişinin iddiasına olan güveni de sağlamlaştırır. Bunun için diğer üç unsur da Toulmin’in modelini ne kadar kuvvetlendirdiğinin bir kanıtıdır.
- Niteleyici: Değişen düzen veya gelen yenilikler doğrultusunda idealar her zaman geçerliliğini koruyamaz. Durum böyle olduğunda da yanlışın peşinden gitmemek için belli başlı sınırların bulunması savunma sırasında temkinli adım atmanızı sağlar.
- Destek: İddianıza uygun bir zemin hazırladığınızı düşünerek bağlantıyı güçlü bir biçimde oluşturabilirsiniz. Ancak etrafınızda bu konuda sizinle birlikte çalışma yapan veya içerik üreten rakipler de olacaktır. Bu unsurlara karşı da iddianıza uygun bir desteği de bulundurmalısınız. İma yoluyla düşüncenize yapacağınız bu destek, günlük hayatın yansımalarını da içerisinde barındırır.
- Çürütme: Elbette savunduğunuz ve inandığınız düşüncelere karşıt görüşler, idealar da gelecektir. Bu idealar karşısında kendi düşüncenizi savunmanız ve karşıt görüşü çürütmelisiniz.
Tüm bu unsurları dikkate aldığınızda Toulmin’in argümantasyonuna hâkim olabilirsiniz. İdealarınızı ve görüşlerinizi sağlam temeli olan bu model üzerinden savunmaya geçebilirsiniz. Böylece herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmadan ve her türlü olumsuzluğa karşı da hazırlanarak kendinizden emin bir savunma yaparsınız.
Toulmin Argümantasyon Kuramı Kullanım Alanları
Dış dünyadan bağımsız yeni medya bünyesindeki birçok kanaldan kullanabileceğiniz Toulmin argümantasyonunun hitap ettiği sektörler de önemlidir.
- Eğitim kurumlarının tüm dijital kullanımlarında
- Ofis ve çalışma hayatlarının içerisinde, özellikle sunumlarda
- Eleştirel düşünme etkinliklerinde
- Bireysel ya da kurumsal olarak çalışma gibi prensiplerinizde ve daha nice amaç ve hedef uğruna Toulmin argümantasyon modelini örnek alabilirsiniz.
Toulmin Argümantasyon Kuramını Medya İçeriklerinde Kullanmak
Yeni medya düzeni her geçen gün kendini yenileyen ve farklılıklara odaklanan bir alan olma yolunda ilerlemektedir. Kullanıcıların artması ulaşılmak istenen hedef kitle açısından verimli olsa da kaynak bilgiye ulaşmada birçok olumsuzluğu beraberinde getirir. Tıpkı her an büyümeye devam eden evrende olduğu gibi dijital dünyada da sürekli genişleyen bir kullanım alanı mevcuttur. Bu geniş ve dolu dünyanın içerisinde çoğu zaman kaybolabilirsiniz. Yolunuzu bulmak ve aynı zamanda hedeflerinize ulaşmak için iyi bir medya danışmanlığı almalısınız.
Elbette savunduğunuz ve geliştirdiğiniz idealarınız için kendiniz içerik üretebilirsiniz. Ancak içeriğinizin dijital dünyada kaybolmaması ve her daim etkileşime geçilebilir kalması için desteğe ihtiyacınız vardır. Yukarıda bahsi geçen modeli unsurlarında da görüldüğü gibi ek desteğin önemi savunmada zorluk yaşamamak için büyüktür. Bireysel olarak yüz yüze iletişimde düşüncenizi savunabilir hatta gerekli tüm açıklamaları yaparak karşınızdaki ikna edebilirsiniz. Ne yazık ki dijital dünyada tüm kullanıcılarla birebir iletişime geçmek ve kendinizi ifade etmeniz kolay değildir. Elbette büyük uğraşlar sonucunda bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Ancak bu durumda da büyük bir zaman kaybı yaşayacaksınız.
Tüm bunlarla uğraşmak yerine Toulmin argümantasyon kuramını merkeze alarak sizi ve iddialarınızı koruyacak dijital pazarlamadan yararlanabilirsiniz.
Kaynak Makaleler;
