Geleneksel pazar üreticinin ve tüketicinin sınırlar içinde faaliyet gösterdiği bir alandı. Ancak gelişen teknolojisiyle ortaya çıkan dijital pazarda bu sınırlar kalktı. Bir zamanlar bir mağazanın tabelasından ibaret olan marka bilinirliği yeni bir boyut kazandı.
İnternet aracılığıyla daha geniş bir kitleye ulaşan markalar kullanıcıların aklında bir yer edinmeye çalışır. Markalar olası müşterileri olan kitleler tarafından bilinmek için dijitalleşmenin sağladığı imkanları kullanır. Hedef kitle çeşitli platformlarda karşısına çıkan markaya bir süre sonra alışmaya başlar. Bu sayede marka reklam hizmetleri dışında da bilinirliğini arttıracak bir yönteme sahip olur. Çünkü insanlar arasındaki etkileşim de artık bir reklam kadar etkilidir. Kullanıcı deneyimi olarak adlandırılan bu durum kitlenin diğer üyelerini de markanın ürünlerini kullanmaya teşvik eder.
Bilinirlik tüketici için güven oluşturan psikolojik bir niteliktir. Bilinen, kitle arasında popüler olan markalar kendisini hiç kullanmayan kişiler için bile güvenilir bir kimlik oluşturur. Markanın zamanla inşa ettiği kimlik kitleler tarafından kabul gördükçe sağlamlaşır. Böylece marka içinde bulunduğu pazarda sarsılmaz bir yere sahip olur. Ticari pazar kalabalık bir alandır. Kalabalık ise rekabeti doğurur. Pazar içinde nasıl hareket edeceğini bilen bir marka bu rekabet ortamından sağ salim çıkmayı başarır. Ancak bu yeterli değildir.
Dijital pazarlama esnasında ilerlemek asıl önemli olan şeydir. Markanın kullanıcılara hitap etmesi, onlar tarafından benimsenmesi gerekir. Marka bunu başaramadığında ise bir rakibi onun yerini alır, hedef kitleyi ele geçirir. Bu kadar çok rakibin içinde bilinirlik öne çıkmayı, kitleye ulaşmayı sağlar. Bu sayede marka hedeflediği noktaya ulaşma imkanına sahip olur. Peki markayı hedefine taşıyan, kitle ile tanıştıran bilinirlik aslında nedir, nasıl oluşur? Detaylar için devam edelim.
Marka Bilinirliği Nedir?
Dijital pazarda güven şüpheli bir konumdadır. Çünkü internette birçok farklı marka bulunur. Seçeneğin bol olduğu bu pazarda kullanıcı kime güveneceğini tam olarak bilemez. Kararsız kalır. Marka bilinirliği de bu noktada devreye girer.
Bir ürün ya da hizmetin geniş bir tüketici kitlesi tarafından benimsenmesi, bilinmesi marka bilinirliği kavramını ortaya çıkarır. Hedef kitlenin markaya ne kadar aşina olduğunu gösteren bu kavram markanın kalitesini belirler. Böylece ürün ya da hizmetin somut nitelikleri sorgulanabilir olsa da ismi kaliteli olarak anılır. İsim bir markanın bilinirliğinde öne çıkan önemli unsurlar arasında ilk sırada gelir. Markanın tanınmasını sağlayan her unsur markanın isminde buluşur. Bu nedenle bir tüketici bir üründen bahsederken özelliklerinden önce markanın adını söyler.
Bilinirlik güven verir, isim ise markanın güvenini kitlelere taşıyan bir araçtır. Bu araç sayesinde marka satış amacına ulaşır. Ürünlerin pazarlandığı dijital ortamda kullanıcı bilinirliği tutunarak tercihini yapar. Logo ve sloganlar markanın bilinirliğine ortak olan öğelerdir. Ama bir marka, bilinirliğinin tamamını onlara borçlu değildir. Markanın tanınmasına yardımcı olan, bilinirliğini inşa eden başka unsurlar da vardır.
Marka Bilinirliği Nasıl Oluşturulur?
Dijital gelişmelerin henüz boy göstermediği geleneksel pazarlama dünyasında markalar kitleler tarafından kabul görmek için farklı yöntemler kullanıyordu. Mesela promosyon ürünlerin rövanşta olduğu 1990’lı yıllarda kimi gazeteler kupon karşılığında araba veriyordu. Böylece gazete satın alınıyor, kitlesi artıyordu. Ancak zaman değişti, pazar kavramı gelişti.
Şimdi de bir markanın dijital pazarda varlığını sürdürmesi için bilinirliğe ihtiyacı var. Ama dijitalde promosyon araba vermek yerine daha pratik ve masrafsız yollar kullanır. Bu sayede marka rakiplerinin önüne geçme ve daha fazla etkileşim alma şansını elde eder. Bu şansın doğmasını sağlayacak marka bilinirliği oluşturulurken;
- Akılda kalacak, çarpıcı bir slogan ve logo tasarımı,
- Satılan ürünlerin reklamı,
- Markanın ve ürünlerin hikayesinin anlatımı,
- Marka estetik anlayışı ile kitlenin ilgisini çekmeye çalışır,
- Müşteri deneyimleri sayesinde tavsiye üzerinden kitlelerin birbirini teşvik etmesi sağlanır,
- Tüketicilerin hassasiyetleri ya da ilgilerinin olduğu alanlar için çalışmalar yapılır,
- Sosyal medya platformları markanın adını duyurmak için kullanılır,
- SEO çalışmaları ile markanın internetteki varlığı arttırılır.
Bu aşamaların her biri kullanıldığında marka hedefine ulaşmak için gereken bilinirliği elde eder. Yatırımından fazla gelire sahip olmak bu hedeflerden biridir. Hedefler markaya göre değişim gösterir. Ama iyi bir gelire ulaşmak ve müşteri memnuniyetini kazanmak markalar için ortak bir istektir. Bu ortak istekler de bilinirlik sayesinde gerçekleşir. Markanın pazardaki yeri dijital ortamdaki pek çok platformda sağlamlaşır.
SEO Çalışmasının Marka Bilinirliğine Etkisi
İnsanlar merak ettikleri bir şeyi öğrenmek için arama motorlarına başvurur. Bu teknolojinin getirdiği en büyük kolaylıklardan biridir. Arama motorları bu kolaylığın hayat bulduğu araçlardır. Bir sorgulamanın ardından listelenen sıralama ise SEO çalışmalarının bir sonucudur.
Arama motoru optimizasyonu olarak tanımlanan SEO marka bilinirliği için doğrudan etki sağlayan bir unsurdur. Bu etki markanın dijitaldeki varlığının olabildiğince kişi tarafından bilmesini sağlar. Markanın sunduğu ürün ya da hizmetin tüketiciye daha hızlı ulaşması SEO’nun işinin bir parçasıdır. Arama motorunda üst sıralara çıkan bir markanın bilinirliği ve sorgulaması yapılan hizmet arasında bir bağ oluşur.
Kullanıcılar arama motorunda karşılarına çıkan ilk sayfada yer alanlar ile ilgilenirler. İlk sayfa onlar için güvenlidir. Kullanıcı için kalitesi kanıtlanmış sayfalar burada yer alır. Dolayısıyla bir SEO çalışması markanın internetteki birçok noktada görünür hale gelmesini sağlar.
Site içi ve site dışı çalışmaları ile hizmet veren SEO markanın satış amacından çok bilinirliği için çalışır. Hedef kitlenin dağınık bir yapıda bulunduğu internette asıl tüketiciye ulaşmak SEO’nun artılarından biridir. Marka web sitesi üzerinden ürün ya da hizmetini sunarken arama motoru optimizasyonu ile bilinirliğe daha kolay biçimde kavuşur. Üstelik SEO sayesinde bu bilinirliğin değerini de ölçmek mümkündür.
Marka Bilinirliği Nasıl Ölçülür?
Teknoloji geleneksel pazara yeni bir imaj kazandırdı. Dijital tezgahlarda olan ürünlerin pazarlanma biçimi de değişti. Dolayısıyla bir markanın ticaretteki hayatına devam etmesi için uyması gereken kurallar başkalaşır. Marka bilinirliği de bu değişimden payını alır.
Dijital dünya ile uyumlu hale gelen markalar atacakları adımlarda dijital verileri kullanır. Kullanıcı etkileşimleri ve dönütler sayesinde marka kendi yönlerini keşfeder. İçinde bulunduğu pazarı tanır. Markanın bilinirliğini ölçerken de bu veriler kullanılır, analiz edilir.
Organik trafik analizi markanın dijitaldeki varlığının ne kadar ses getirdiğini gösterir. Bu trafik markanın web sitesine doğrudan ulaşan kitleyi tanımlar. Link ya da paylaşım aracılığıyla değil, doğrudan web sitesine ulaşan bu kitle markanın ne kadar tanındığını gözler önüne serer. Bunun yanı sıra medya kullanımının etkileşimi de bilinirlik hakkında bilgi verir. Medya organlarında markanın adının geçmesi de web site trafiğine katkı sağlar. Sosyal medya etkileşimi de ise kullanıcının marka hakkındaki görüşlerinin keşfedilmesini sağlar. Trafik analizi ve etkileşim ile ölçülen bilinirlik markanın dijital pazarlamadaki niteliklerini belirler.
Marka Bilinirliği ve Dijital Pazarlama
Ticaret dünyası ve dijital dünya artık aynı evrendedir. İç içe geçmiş bir durumdadır. Bu yüzden markalar pazar planlarını dijital pazara göre yapar. Dijital pazarlama ile marka ürün ya da hizmetlerini internetteki çeşitli platformlarda sergileme fırsatı bulur. Marka bilinirliği de pazardaki verimliliğe göre artış gösterir.
Dijital pazarlama sırasında marka internetteki pek çok noktayı bir mağaza gibi kullanır. Bu markanın tanıtılmasına katkı sağlarken satış oranını da arttırır. Böylece pazar içinde gelişmek isteyen bir markanın maddi ve manevi açıdan amaçları gerçekleşir. Markalar dijital pazarlama sayesinde internetin farklı noktalarına dağılmış olan hedef kitlelere ulaşır. Ulaşılan her kişiyle birlikte hedef kitle büyür, markanın bilinirliğine bir puan daha kazandırır.
Tüketici marka bilinirliği kesinleşmiş ürünleri ya da hizmetleri kullanmayı tercih eder. Çünkü bilinen markalar kullanıcı için bir güven oluşturur. Sosyal medya platformları, arama motorları aracılığıyla dijitalde bilinirliği arttırılan markalar hedef kitleye çok daha kolay ulaşır. İyi, kaliteli yönden kazanılmış bir bilinirlik her zaman markanın pazardaki varlığını daha yükseğe taşır.