Dijital dünya gelişimiyle birlikte pek çok şeyi yeni kalıplara soktu. İletişim başkalaştı, sınırsız bir hale geldi, pazarlar genişledi, küresel boyuta ulaştı. Bu büyük pazarlarda markaların yatırımlarını kontrol etmesi için ise ROI ve ROAS adı verilen yöntemler ortaya çıktı.
Bir markanın devamlılığını sağlaması için bazı yatırımlar yapması gerekir çünkü olduğu yerde duran bir markanın eline beklentilerden başka bir şey geçmez. Yatırım yaparak yoluna devam eden markanın gerçek bir şeyler kazanması daha olasıdır.
Fakat bu yapılan her yatırım başarıyla sonuçlanacak demek değil. Bu riskin varlığını da akılda bulundurarak yürümek daha doğru bir harekettir.
Doğru yürümek için ne yapmak gerek?
Yatırımlar bir işin geleceği için verilen kararlardan oluşur, bu kararların ne kadar mantıklı olup olmadığı ise alacağı geri dönüşlerle belirlenir. Markanın yatırım sonucu elde ettiği gelir tüketicinin dönütüdür.
Başarı emeğin bir zaferidir. ROI ve ROAS; markanın harcadığına karşın ne kadar kazandığının sayısal verilerle özetlenmesidir.
Bu iki kavramı biraz daha yakından tanımaya ne dersiniz? Öyleyse sırayla gidelim ve önce ROI ile tanışalım.
ROI Nedir?
Return on Investment. Yatırımın geri dönüşü biçiminde çevrilen ROI; yapılan bir yatırımın geri dönüşünü sayısal verilerle gösterir.
Geleneksel pazarda da bu durum vardır. Mesela bir pazarcı düşünelim, haftanın belli günlerinde tezgahında ürünlerini sergileyen, lacivert önlüğü olan, bağırarak ürününü tanıtan bir pazarcı.
Elindeki sermayesini kilolarca domatese veya portakala ya da başka bir ürüne yatırdığını varsayalım. Ayın sonunda pazarcının ne kadar başarılı olduğunu öğrenmek için başvuracağı yol bir kar-zarar hesabından geçer.
Gerçek dünyada yansıması fazlasıyla olan bu gelir değerini keşfetme sürecinin dijital dünyaya da uyumlu olan halini ROI diye adlandırırız.
Elde edilen gelirin yatırımdan daha fazla olduğunu bize sunan sonuç olan ROI’yi biraz daha inceleyelim.
ROI Ne İşe Yarar?
Yatırım bir markanın varlığını sürdürmek için yaptığı hamleleri arasında olan, ‘Ben buradayım, üretime devam ediyorum.’ demenin bir yolu. Markanın bu iddiasının ne kadar gerçek olduğunu test etmek istediğimizde ise ROI devreye girer.
Ticaret farklı bir sürü ağacın aynı toprağa kök saldığı kalabalık bir orman gibi. Bu ormandaki ağacınızın dallarının daha da yükseğe dokunması için onunla özel olarak ilgilenmeniz gerekir. Su verip, kuru yapraklarını temizlediğiniz ağacın ne kadar meyve vereceği ise sizin kazancınız olur.
Performans ölçüsü olarak da isimlendirdiğimiz bu yöntemle verimliliği de tespit ederiz.
İşletme büyüdükçe ve geliştikçe yeni risklerle tanışır. Atacağı bir sonraki adımda nasıl bir strateji izleyeceğini bu harcama ve gelir kıyası ile keşfeder, bu sayede de risklerle dolu ticaret ormanından güvenle geçebilme imkanına sahip olur.
Bu keşfin nasıl yapıldığına gelirsek, buyurun devam edelim.
ROI Nasıl Hesaplanır?
ROI hesaplaması yapılırken sektör farklılığı, yatırım türü, ürün hacminin değişkenliği gibi faktörlere dikkat edilir. Yine de daha çok kullanılan bir denklem mevcut, bu denklem şu şekilde;
Gelir – (Yatırım Geliri + Ürün Maliyeti) / (Yatırım Gideri + Ürün Maliyeti)
Bu hesaplamayla tüketicinin tepkisi ortaya çıkar. Yatırımın markayı hangi yönden, ne kadar etkilediği de denklemin verdiği sonuçla öğrenilir. Ayrıca sonucu 100 ile çarptığımızda yüzdelik sayıya ulaşırız.
ROI kavramının ne olduğunu anlattığımıza göre şimdi sırada bekleyen ROAS kavramı ile tanışalım.
ROAS Nedir?
Return on Advertising Spend yani Reklam Harcamasının Getirisi olarak çevirdiğimiz ROAS açılımından da anlaşılacağı üzere reklam odaklı bir yöntem. Aynı zamanda büyük ölçekli reklam yönetimi alanında kullanılan yöntemlerden biridir.
İnternet ortamında bir sürü gürültü bulutu var ve dijital dünyanın gökyüzü onlarla kaplıdır.
Reklam markanın sesinin yankılanması demek, internette yer alan bir reklam bu yankısıyla gürültüyü bastırmayı başarır. İşitilebilen bu yankı ile de satış sağlanır.
ROAS; bir reklam yapılırken harcanan para ile yayınlamasından sonra ulaşılan gelir değeri ortaya çıkarır. Bu değer yankılanarak kitlelere dağılan reklamın bir imzasıdır.
Reklam hedef kitleyi harekete geçirmek için tasarlanan bir mesaj. Bu mesajın sayısal performansını ise ROAS yolu ile öğreniriz.
ROAS Ne İşe Yarar?
Dijital dünyada var olan bir reklamın hikayesi ROAS ile noktalanır. Yapılma ve yayınlanma sürecinin ardından elde edilen sonucun bulunduğu yöntem olan Reklam Harcama Getirisi bir nevi reklam etkisinin özetidir.
Reklam detaylı ve birkaç aşamadan oluşan bir süreç sonrası doğar. Bu süreç için yapılan yatırımın karşılığında reklamın ne kadar para kazandırdığını gösteren bu yöntem yalnızca kâr payını sunmaz. Aynı zamanda bir sonraki reklam içeriğinde izlenecek yolu da belirler.
Bazı markaların reklamları hikâye gibi, belli bir temayla ilerler, kimisi ise tek bir tipe sahip olur. Kaybolup giden reklamlar da olumsuz sonuçlardan ders alır. Diğer reklamlar ROAS sonucunun olumlu etkisini kullanmaya devam eder.
Sonuca nasıl ulaşabileceğimize bir bakalım.
ROAS Nasıl Hesaplanır?
Dijital ortamda yer alan reklamınızın ROAS hesaplaması çoğunlukla kullandığınız platform tarafından yapılır. Fakat bu hesabı bizzat yapmak isterseniz denklem şu şekilde;
(Reklam Geliri / Reklam Maliyeti). 100
Kazanılan paranın harcanan miktara bölünmesiyle sonuca ulaşmak mümkün. 100 ile çarptığımızda ise yüzdelik veri ortaya çıkar.
ROI ve ROAS Arasındaki Fark Nedir?
Bir markanın gittiği yolun, izlediği güzergahın neler getirdiğini ve neler götürdüğünü gözler önüne sunan ROI ve RAOS sonuç bakımından aynı noktaya işaret etse de aralarında bazı farklar vardır.
ROI, ticaretin her alanında kullanılabilen bir sonuç bulma yöntemi. Aynı zamanda geleneksel pazardan gelen bir yansıma olması da onu diğer türden farklı kılar. Burada ürünün ya da hizmetin kendisi için yapılan bir yatırım söz edilir.
RAOS ise başka özelliklere sahip. Bu yöntem dijital dünyada doğan, genele yayılan bir biçim. Reklama odaklı olması da ona has bir özelliktir. Reklam yatırımının sonucunu bulmak için kullanıldığından dolayı ise kazancını hesapladığı şey ürün değil, tanıtımdır.
Ticarette verilen kararların başarı mı yoksa küçük bir tökezleme mi getireceğini bu hesaplamalar sayesinde öğrenilir. ROI ve RAOS ile elde edilen verilerle markalar, işletmeler geleceğini tasarlar, gidilen yolun ne kadar doğru olduğunu keşfeder.
Siz de bu keşfin peşindeyseniz ama kafanız karışık ise biz size yardımcı olmak için buradayız. Performans pazarlaması hizmetimiz ile markanızın reklam stratejilerini birlikte belirleyelim. Gelin geleceğinizi birlikte tasarlayalım.
Kaynakça:
